شاخص تولید ناخالص داخلی GDP
تعریف شاخص تولید ناخالص داخلی Gross Domestic Product) GDP)
شاخص GDP جزء شاخص های پسرو یا Lagging Indicator است که در بعضی مواقع ترکیب و تبدیل به شاخص های همزمان (تصادفی) یا Coincident Indicator می شود . شاخص تولید ناخالص داخلی عبارت است از ارزش بازاری (ارزش پولی) تمامی کالاها و خدمات نهایی تولید شده در داخل مرزهای یک کشور طی دورهٔ زمانی خاص (ماهانه ، فصلی یا سالانه) .
این شاخص معمولاً بصورت سه ماهه منتشر شده و با دوره قبلی ( سالیانه ) مقایسه می شوند ( داده ها نشان دهنده ارزش سه ماهه نسبت به سه ماهه مشابه سال قبل هستند ) . می توان GDP را بزرگترین شاخص سلامت اقتصادی یک کشور ( کوچک و بزرگ شدن اقتصاد یک کشور ) دانست ، به عبارتی GDP سرعت رشد اقتصادی یک کشور را نشان می دهد .
دپارتمان تجارت در آخرین پنجشنبه هر دوره 3 ماهه و بصورت فصلی ، یک گزارش اولیه از تولید ناخالص داخلی ( Advance GDP ) ارائه می دهد . طی ماه بعد گزارش اولیه به طور مستمر توسط گزارش مقدماتی ارزیابی و بررسی شده ، اصلاح و تعدیل می شود ( Prelim GDP ) و یک ماه بعد گزارش نهایی GDP ارائه می گردد ( Final GDP ) . پس در نتیجه GDP یک شاخص پسرو یا Lagging Indicator محسوب می شود .
با افزایشGDP شاهد افزایش سرانه درآمد افراد جامعه و به تبع آن افزایش شاخص های مربوط به میزان خرج کرد مصرف کننده و بدنبال آن بهبود وضعیت تولید کنندگان در بخشهای مختلف اقتصاد اعم از مسکن ، کارخانجات صنعتی ، کشاورزی و خدمات و غیره خواهیم بود .
توجه به درصدهای اعلام شده GDP بصورت ماهیانه و سالانه و تغییرات آن می تواند فرصتهای جذابی را برای کلیه سرمایه گذاران از جمله معامله گران بازار فارکس بوجود آورد .
نکات مهم در محاسبات GDP
1 – GDP می‌تواند انواع کالاهای مشهود (مانند خوراکی‌ها ، پوشاک ، خودرو) و کالاهای نامشهود یا خدمات (مانند آرایشگاه ، خشک‌شویی ، معاینه پزشک) را دربر گیرد . نه به این معنا که تمامی کالاهای موجود در اقتصاد در محاسبه GDP وارد می‌شوند . بلکه هر نوع کالا و خدمتی به شرط داشتن چند ویژگی خاص می‌تواند در محاسبه GDP وارد شود . برای مثال ، کالاهایی که به شکل غیرقانونی تولید و مبادله می‌شوند (مانند مواد مخدر) ، کالاهای دست دوم ، اوراق بهاداری که در بازارهای مالی خرید و فروش می‌شوند ، فعالیت خانم‌های خانه‌دار و … هیچ‌کدام در محاسبه GDP وارد نمی‌شوند .
2 – در محاسبه GDP تنها کالاها و خدمات نهایی وارد می‌شوند و کالا و خدمات واسطه‌ای محاسبه نمی‌گردند . برای مثال کتاب که یک کالای نهایی است در محاسبه GDP وارد می‌شود ؛ اما ارزش کاغذی که برای ساخت این کتاب از آن استفاده شده در GDP نمی‌آید .
3 – اگر کالایی تولید شود و به جای آنکه مورد استفاده قرار گیرد ، جهت استفاده یا فروش در آینده ، ذخیره و به موجودی انبار اضافه شود . آن را کالایی نهایی در نظر گرفته و به عنوان سرمایه‌گذاری در محاسبه GDP وارد می‌کنیم . به عبارت دیگر ، افزایش موجودی انبار باعث افزایش GDP و کاهش موجودی انبار باعث کاهش GDP می‌شود .
4 – GDP شامل کالاها و خدمات نهایی می‌شود که در بازارهای رسمی مبادله می‌شوند . در نتیجه ، مواردی از قبیل کالاها و خدمات غیرقانونی (مانند مواد مخدر) یا کالاها و خدماتی که توسط خانوارها تولید و مصرف می‌شوند ؛ از آنجا که در بازارهای رسمی مبادله نمی‌شود در GDP نیز محاسبه نخواهند شد .
5 – در GDP تنها ارزش کالاهایی محاسبه می‌شود که در یک دورهٔ زمانی خاص تولید شده باشند ؛ که این دوره زمانی عموماً یک سال یا یک فصل است. به عبارت دیگر در محاسبه GDP دورهٔ فعلی ، به‌هیچ وجه تولیدات دوره‌های پیشین وارد نمی‌شوند .
6 – GDP ارزش تولیدات را در داخل مرزهای جغرافیایی خاص اندازه‌گیری می‌کند . برای مثال تولیدات یک شهروند انگلیسی که در آمریکا به شکل موقت مشغول به کار است ، تأثیری در GDP انگلیس ندارد ؛ اما در GDP آمریکا محاسبه می‌شود .
شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی یا GDP Deflator
شاخصی است که برای تحلیل رشد قیمت همهٔ کالاها و خدمات موجود در یک اقتصاد به کار می‌رود . برای محاسبه شاخص ضمنی تولید، مقدار تولید ناخالص داخلی اسمی (یا به ارزش جاری) را بر تولید ناخالص داخلی واقعی (یا به ارزش ثابت) تقسیم می‌کنیم .
GDP Deflator = (Nominal GDP ‘ارزش جاری’ / Real GDP ‘ارزش ثابت’) x 100
فرمول GDP
تولید ناخالص داخلی (GDP) = مصرف خصوصی + مصرف دولت + سرمایه گذاری ناخالص + (صادرات – واردات)
در سایت فارکس فکتوری ما با 3 نسخه GDP مواجه هستیم که با فاصله یک ماه از هم منتشر می شوند :
| 3 – Final GDP | 2 – Prelim GDP | 1 – Advance GDP |
| شاخص تولید ناخالص داخلی – نهایی | شاخص تولید ناخالص داخلی – مقدماتی | شاخص تولید ناخالص داخلی – پیشرفته |
| Final GDP Price Index | Prelim GDP Price Index | Advance GDP Price Index |
| ماههای انتشار گزارش : 3 , 6 , 9 , 12 | ماههای انتشار گزارش : 2 , 5 , 8 , 11 | ماههای انتشار گزارش : 1 , 4 , 7 , 10 |
نکته : نسخه Advance اولین نسخه است و بنابراین بیشترین تأثیر را دارد.
روش تاثیر : رشد شاخص GDP عامل مثبتی برای توسعه اقتصاد ملی کشور و در نتیجه افزایش مقدار GDP باعث افزایش نرخ دلار خواهد بود .
یعنی “واقعی” بیشتر از “پیش بینی” برای ارز خوب است ( ‘Actual’ greater than ‘Forecast’ is good for currency ) .
میزان تاثیر : زیاد
زمان انتشار گزارش : معمولاً آخرین پنجشنبه هر ماه
منبع انتشار گزارش : دپارتمان تجارت ایالات متحده (BEA) Bureau of Economic Analysis
ممنون از زحمات با ارزشتون.
ممنون از زحمات شما
ممنون از شما
مطالب بسیار مفید بود.
سپاس فراوان در توضیحات عالی شما