تعریف شاخص تولید ناخالص داخلی Gross Domestic Product) GDP)
شاخص GDP جزء شاخص های پسرو یا Lagging Indicator است که در بعضی مواقع ترکیب و تبدیل به شاخص های همزمان (تصادفی) یا Coincident Indicator می شود . شاخص تولید ناخالص داخلی عبارت است از ارزش بازاری (ارزش پولی) تمامی کالاها و خدمات نهایی تولید شده در داخل مرزهای یک کشور طی دورهٔ زمانی خاص (ماهانه ، فصلی یا سالانه) .
این شاخص معمولاً بصورت سه ماهه منتشر شده و با دوره قبلی ( سالیانه ) مقایسه می شوند ( داده ها نشان دهنده ارزش سه ماهه نسبت به سه ماهه مشابه سال قبل هستند ) . می توان GDP را بزرگترین شاخص سلامت اقتصادی یک کشور ( کوچک و بزرگ شدن اقتصاد یک کشور ) دانست ، به عبارتی GDP سرعت رشد اقتصادی یک کشور را نشان می دهد .
دپارتمان تجارت در آخرین پنجشنبه هر دوره 3 ماهه و بصورت فصلی ، یک گزارش اولیه از تولید ناخالص داخلی ( Advance GDP ) ارائه می دهد . طی ماه بعد گزارش اولیه به طور مستمر توسط گزارش مقدماتی ارزیابی و بررسی شده ، اصلاح و تعدیل می شود ( Prelim GDP ) و یک ماه بعد گزارش نهایی GDP ارائه می گردد ( Final GDP ) . پس در نتیجه GDP یک شاخص پسرو یا Lagging Indicator محسوب می شود .
با افزایشGDP شاهد افزایش سرانه درآمد افراد جامعه و به تبع آن افزایش شاخص های مربوط به میزان خرج کرد مصرف کننده و بدنبال آن بهبود وضعیت تولید کنندگان در بخشهای مختلف اقتصاد اعم از مسکن ، کارخانجات صنعتی ، کشاورزی و خدمات و غیره خواهیم بود .
توجه به درصدهای اعلام شده GDP بصورت ماهیانه و سالانه و تغییرات آن می تواند فرصتهای جذابی را برای کلیه سرمایه گذاران از جمله معامله گران بازار فارکس بوجود آورد .
نکات مهم در محاسبات GDP
1 – GDP میتواند انواع کالاهای مشهود (مانند خوراکیها ، پوشاک ، خودرو) و کالاهای نامشهود یا خدمات (مانند آرایشگاه ، خشکشویی ، معاینه پزشک) را دربر گیرد . نه به این معنا که تمامی کالاهای موجود در اقتصاد در محاسبه GDP وارد میشوند . بلکه هر نوع کالا و خدمتی به شرط داشتن چند ویژگی خاص میتواند در محاسبه GDP وارد شود . برای مثال ، کالاهایی که به شکل غیرقانونی تولید و مبادله میشوند (مانند مواد مخدر) ، کالاهای دست دوم ، اوراق بهاداری که در بازارهای مالی خرید و فروش میشوند ، فعالیت خانمهای خانهدار و … هیچکدام در محاسبه GDP وارد نمیشوند .
2 – در محاسبه GDP تنها کالاها و خدمات نهایی وارد میشوند و کالا و خدمات واسطهای محاسبه نمیگردند . برای مثال کتاب که یک کالای نهایی است در محاسبه GDP وارد میشود ؛ اما ارزش کاغذی که برای ساخت این کتاب از آن استفاده شده در GDP نمیآید .
3 – اگر کالایی تولید شود و به جای آنکه مورد استفاده قرار گیرد ، جهت استفاده یا فروش در آینده ، ذخیره و به موجودی انبار اضافه شود . آن را کالایی نهایی در نظر گرفته و به عنوان سرمایهگذاری در محاسبه GDP وارد میکنیم . به عبارت دیگر ، افزایش موجودی انبار باعث افزایش GDP و کاهش موجودی انبار باعث کاهش GDP میشود .
4 – GDP شامل کالاها و خدمات نهایی میشود که در بازارهای رسمی مبادله میشوند . در نتیجه ، مواردی از قبیل کالاها و خدمات غیرقانونی (مانند مواد مخدر) یا کالاها و خدماتی که توسط خانوارها تولید و مصرف میشوند ؛ از آنجا که در بازارهای رسمی مبادله نمیشود در GDP نیز محاسبه نخواهند شد .
5 – در GDP تنها ارزش کالاهایی محاسبه میشود که در یک دورهٔ زمانی خاص تولید شده باشند ؛ که این دوره زمانی عموماً یک سال یا یک فصل است. به عبارت دیگر در محاسبه GDP دورهٔ فعلی ، بههیچ وجه تولیدات دورههای پیشین وارد نمیشوند .
6 – GDP ارزش تولیدات را در داخل مرزهای جغرافیایی خاص اندازهگیری میکند . برای مثال تولیدات یک شهروند انگلیسی که در آمریکا به شکل موقت مشغول به کار است ، تأثیری در GDP انگلیس ندارد ؛ اما در GDP آمریکا محاسبه میشود .
شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی یا GDP Deflator
شاخصی است که برای تحلیل رشد قیمت همهٔ کالاها و خدمات موجود در یک اقتصاد به کار میرود . برای محاسبه شاخص ضمنی تولید، مقدار تولید ناخالص داخلی اسمی (یا به ارزش جاری) را بر تولید ناخالص داخلی واقعی (یا به ارزش ثابت) تقسیم میکنیم .
GDP Deflator = (Nominal GDP ‘ارزش جاری’ / Real GDP ‘ارزش ثابت’) x 100
فرمول GDP
تولید ناخالص داخلی (GDP) = مصرف خصوصی + مصرف دولت + سرمایه گذاری ناخالص + (صادرات – واردات)
در سایت فارکس فکتوری ما با 3 نسخه GDP مواجه هستیم که با فاصله یک ماه از هم منتشر می شوند :
3 – Final GDP | 2 – Prelim GDP | 1 – Advance GDP |
شاخص تولید ناخالص داخلی – نهایی | شاخص تولید ناخالص داخلی – مقدماتی | شاخص تولید ناخالص داخلی – پیشرفته |
Final GDP Price Index | Prelim GDP Price Index | Advance GDP Price Index |
ماههای انتشار گزارش : 3 , 6 , 9 , 12 | ماههای انتشار گزارش : 2 , 5 , 8 , 11 | ماههای انتشار گزارش : 1 , 4 , 7 , 10 |
نکته : نسخه Advance اولین نسخه است و بنابراین بیشترین تأثیر را دارد.
روش تاثیر : رشد شاخص GDP عامل مثبتی برای توسعه اقتصاد ملی کشور و در نتیجه افزایش مقدار GDP باعث افزایش نرخ دلار خواهد بود .
یعنی “واقعی” بیشتر از “پیش بینی” برای ارز خوب است ( ‘Actual’ greater than ‘Forecast’ is good for currency ) .
میزان تاثیر : زیاد
زمان انتشار گزارش : معمولاً آخرین پنجشنبه هر ماه
منبع انتشار گزارش : دپارتمان تجارت ایالات متحده (BEA) Bureau of Economic Analysis
ممنون از زحمات با ارزشتون.
ممنون از زحمات شما
ممنون از شما
مطالب بسیار مفید بود.