شاخص تغییرات حساب جاری یا Current Account
شاخص تغییرات حساب جاری یا Current Account بیانگر مابه التفاوت پسانداز و سرمایهگذاری کشور می باشد . حساب جاری که به آن Current Trade هم گفته می شود ، نشان دهنده میزان ورود کل جریان سرمایه جدید به یک کشور است که یک شاخص مهم در سلامت اقتصادی می باشد . حساب جاری نشانگر سلامت اقتصادی کشور است و شامل خالص صادرات خدمات و کالا (صادرات پس از کسر واردات) ، خالص درآمدهای سرمایهگذاری شده و خالص تراکنشهای جاری مالی است .
تعادل حساب جاری (Current Account Balance) مثبت کشور بدان معناست که کشور وام دهنده بوده ، در حالی که تعادل حساب جاری منفی کشور بدان معناست که کشور بدهکار است . مازاد حساب جاری (Current Account Surplus) داراییهای خارجی خالص کشور را به میزان بیشتری افزایش میدهد و کسری حساب جاری (Current Account Deficit) داراییهای خارجی را کاهش می دهد .
اجزای موجودی حساب جاری یا Current Account
1 – کالاها
کالاها منقول و فیزیکی هستند و برای اینکه معامله ای تحت عنوان “کالا” ثبت شود ، تغییر مالکیت ‘از’ یا ‘به’ یک مقیم (کشور محلی) ‘به’ یا ‘از’ غیر مقیم (در یک کشور خارجی) باید انجام شود . کالاهای منقول شامل کالاهای عمومی ، کالاهای مورد استفاده برای پردازش سایر کالاها و طلای غیر پولی است . صادرات به عنوان اعتبار (پول در حال ورود) و واردات به عنوان بدهی (خروج پول) مشخص می شود .
2 – خدمات
این تراکنش ها از یک اقدام نامشهود مانند حمل و نقل ، خدمات تجاری ، گردشگری ، حق امتیاز یا صدور مجوز ناشی می شوند . اگر برای یک سرویس پول پرداخت می شود ، به عنوان واردات (بدهی) ثبت می شود . در صورت دریافت پول به عنوان صادرات (اعتبار) ثبت می شود .
3 – درآمد
درآمد عبارت است از پولی که از طریق حقوق ، سرمایه گذاری های پرتفوی (مثلاً به شکل سود سهام ) ، سرمایه گذاری های مستقیم یا هر نوع سرمایه گذاری به یک کشور وارد می شود (اعتبار) یا خارج می شود (بدهکار) . کالاها ، خدمات و درآمد با هم ، سوختی برای عملکرد اقتصاد را فراهم می کنند . این بدان معناست که اقلام زیر این دسته ها منابع واقعی هستند که برای تولید اقتصادی به یک کشور و از کشور منتقل می شوند .
4 – نقل و انتقالات جاری
نقل و انتقالات فعلی ، نقل و انتقالات یک طرفه هستند که در ازای آن چیزی دریافت نمی شود . اینها شامل حواله های کارگران ، کمک های مالی ، کمک ها و کمک های بلاعوض ، کمک های رسمی و حقوق بازنشستگی است . نقل و انتقالات جاری به دلیل ماهیت خود ، منابع واقعی محسوب نمی شوند که بر تولید اقتصادی تأثیر بگذارند .
فاکتورهای مهم شاخص تغییرات حساب جاری یا Current Account
سیاستهای صادراتی و وارداتی
نرخ برابری ارز
حساب ذخیره ارزی
نرخ تورم
سیاستهای رقابتی
فرمول موجودی حساب جاری
جهت محاسبه تعیین مانده حساب جاری از فرمول زیر استفاده می کنیم . این فرمول به ما می گوید که آیا حساب جاری مثبت (مازاد) است یا منفی (کسری)
CAB (Current Account Balance) = (X−M) + (NI+NT)
X = صادرات کالا و خدمات
M = واردات کالا و خدمات
NI = درآمد خالص در خارج از کشور
NT = نقل و انتقالات جاری خالص
از نظر تئوری CAB باید صفر باشد ، اما در دنیای واقعی این غیر محتمل است .
تاثیر شاخص تغییرات حساب جاری یا Current Account روی بازارهای مختلف
1 – بازار فارکس
بنا به همان دلایل ذکر شده برای کسری تراز تجاری ، ادامه کسری حساب جاری می تواند تاثیر منفی بر ارز داشته باشد ; زمانی که در یک وضعیت کسری بودجه ، کشور مجبور به تبدیل ارز به ارز بومی کشورهای دیگر می شود . این عرضه برای ارز بومی را که منجر به تنزل قیمت پول در مقابل ارزهای دیگر می شود را افزایش می دهد .
2 – بازار اوراق قرضه
اگر مازاد حساب جاری بیش از انتظارات باشد ، این ممکن است به عنوان نشانه ای که اقتصاد در حال وارد شدن به یک دوره تورم است تفسیر شود . برای مبارزه با این ، پاسخ بانک مرکزی ممکن است افزایش نرخ بهره باشد ، که موجب می شود سرمایه گذاران ، اوراق قرضه را به فروش برسانند .
3 – بازار بورس اوراق بهادار
وقتی یک هجوم سرمایه به یک کشور وجود دارد ، مقداری از این پول همواره راه خود را به عنوان سرمایه گذاری های جدید به بازار پیدا می کند . یک حساب جاری مازاد نیز نشان دهنده یک اقتصاد قوی می باشد که اغلب به افزایش سرمایه گذاری در سهام منجر می شود.
چند نکته مهم در خصوص شاخص تغییرات حساب جاری یا Current Account
1 – حساب جاری و حساب سرمایه دو جزء اصلی در زمینه تعادل در پرداخت در کشور میباشد .
2 – شاخص تغییرات حساب جاری به طور مستقیم با تقاضا برای ارز مرتبط می باشد و مازاد رو به رشد این شاخص نشان میدهد که خارجی ها بیشتر ارز خارجی را برای انجام معاملات در داخل کشور خریداری میکنند .
3 – بخش کالاها تاثیر قابل توجهی بر روی این شاخص ندارد ، زیرا این شاخص عملاً تکرار ماهیانه دادههای شاخص تراز تجاری یا Trade Balance می باشد .
4 – اصلیترین و تعیینکننده ترین عامل حساب جاری کشور خالص صادرات (صادرات پس از کسر واردات) است و لذا در دورههای توسعه اقتصادی ارزش حساب جاری کشور متناسب با نرخ توسعه اقتصادی افزایش مییابد .
5 – برابری نرخ ارز نیز تاثیر بسزایی در ارزش حساب جاری کشور دارد . چنانچه ارزش ارز کشور افت داشته باشد اجناس تولید داخلی به همان تناسب برای خریدار خارجی کاهش قیمت داشته و ارزانتر خواهد شد و این امر باعث جذابیت بازار و اجناس و خدمات برای کشور خارجی خواهد بود و این تنها به معنای افزایش صادرات و کاهش واردات است .
6 – توازن حساب جاری یکی از دو جزء مهم تجارت خارجی هر کشور است . جزء دیگر خروج سرمایهٔ خالص نام دارد.
7 – به حساب جاری ، حساب فعلی هم گفته می شود ، زیرا کالاها و خدمات به طور کلی در دوره فعلی مصرف می شوند .
روش تاثیر : اگر عدد اعلامی بهتر از پیش بینی اعلام گردد تاثیر مثبت روی ارز می گذارد.
یعنی “واقعی” بیشتر از “پیش بینی” برای ارز خوب است ( ‘Actual’ greater than ‘Forecast’ is good for currency ) .
میزان تاثیر : کم
زمان انتشار گزارش : بصورت سه ماهه ( حدود 75 روز پس از پایان سه ماهه – در ماههای 3 , 6 , 9 , 12 یعنی March , June , September , December )
منبع انتشار گزارش : دپارتمان تجارت ایالات متحده (BEA) Bureau of Economic Analysis
سلام استاد
دوتا نسخه current account و دیگری current account n.s.a مشاهده کردم که تفاوت جزیی در ارقام دارن . تفاوت این دو نسخه در چه هست با تشکر